منابع ارشد کشاورزی, جزوات ارشد, سوالات ارشد,جزوه ارشد,جزوه دکتری

فروش جزوات منابع کارشناسی ارشد کشاورزی, منابع ارشد کشاورزی, منابع ارشد باغبانی , منابع ارشد صنایع غذایی, منابع ارشد 92, جزوات

منابع ارشد کشاورزی, جزوات ارشد, سوالات ارشد,جزوه ارشد,جزوه دکتری

فروش جزوات منابع کارشناسی ارشد کشاورزی, منابع ارشد کشاورزی, منابع ارشد باغبانی , منابع ارشد صنایع غذایی, منابع ارشد 92, جزوات

فرسایش خاک و کنترل آن :

فرسایش خاک عبارتست از انتقال خاک توسط عواملی نظیر آب و باد. شاید هیچ پدیده دیگری مخرب تر از فرسایش را نتوان در خاک های دنیا نام برد. این عمل منجر به از دست رفتن آب و عناصر غذایی خاک گردیده و از همه بدتر اینکه خود خاک را از بین می برد. خاک فرسایش یافته از یک محل به محل دیگر منتقل شده و درآنجا نیز سبب تخریب مزارع و پرشدن قلاتها گردیده و مواد محلول آن نظیر کودهای شیمیایی و علف کشها و غیره نیز نهایتاً سبب آلوده کردن آبها می شود.
دو عامل مهم فرسایش یکی آب و دیگری باد می باشد. از دست رفتن خاک ممکن است به صورت فرسایش سطحی، فرسایش شیاری یا فرسایش آبکندی اتلاف خاک به صورتی است که شیارهای عمیق در سطح مزرعه به جای گذاشته می شود.
 

 

  فرسایش آبی :
 
آب باران پس از رسیدن به سطح زمین قسمتی وارد خاک می شود و قسمت دیگر در سطح خاک به صورت هرز آب جاری می گردد. البته قسمتی نیز تبخیر می شود. همین هرز آب سبب فرسایش خاک و در صورت زیاد بودن مقدار آن باعث جاری شدن سیل می گردد. 

Alonefarmer.ir   / Alonefarmer.mihanblog.com 

فرسایش خاک عبارتست از انتقال خاک توسط عواملی نظیر آب و باد. شاید هیچ پدیده دیگری مخرب تر از فرسایش را نتوان در خاک های دنیا نام برد. این عمل منجر به از دست رفتن آب و عناصر غذایی خاک گردیده و از همه بدتر اینکه خود خاک را از بین می برد. خاک فرسایش یافته از یک محل به محل دیگر منتقل شده و درآنجا نیز سبب تخریب مزارع و پرشدن قلاتها گردیده و مواد محلول آن نظیر کودهای شیمیایی و علف کشها و غیره نیز نهایتاً سبب آلوده کردن آبها می شود.
دو عامل مهم فرسایش یکی آب و دیگری باد می باشد. از دست رفتن خاک ممکن است به صورت فرسایش سطحی، فرسایش شیاری یا فرسایش آبکندی اتلاف خاک به صورتی است که شیارهای عمیق در سطح مزرعه به جای گذاشته می شود.
 

 

  فرسایش آبی :
 
آب باران پس از رسیدن به سطح زمین قسمتی وارد خاک می شود و قسمت دیگر در سطح خاک به صورت هرز آب جاری می گردد. البته قسمتی نیز تبخیر می شود. همین هرز آب سبب فرسایش خاک و در صورت زیاد بودن مقدار آن باعث جاری شدن سیل می گردد.

مضرات فرسایش آبی عبارتند از :
الف)از دست رفتن خاک رو (سطح الارضی) که غنی ترین قسمت خاک از نظر مواد غذایی گیاهان بوده و مناسب ترین لایه خاک از نظر شرایط فیزیکی رشد گیاه است. این عمل باعث کم شدن حاصلخیزی خاک و کمی رشد گیاه شده که خود عللی در تشدید فرسایش آبی و بادی است.

ب) پوشیده شدن مزارع و قات های پایین دست توسط گل و لای

ج) زیاد شدن رسوبات در دریاچه پشت سدها که باعث کوتاهی عمر سد می گردد

د) رشد گیاهان آبزی دریاچه پشت سدها، خاک های شسته شده به داخل دریاچه پشت سد باعث افزوده شدن مواد غذایی مختلف به آب دریاچه گردیده و سبب ازدیا رشد گیاهان آبزی مثل جلبک ها شده و آلودگی آب و ایجاد اشکال در کانالهای آبیاری را باعث می گردد.
عمل فرسایش آبی را می توان شامل دو مرحله دانست. یکی شکسته شدن خاکدانه و جدا شدن ذرات خاک از یکدیگر و دیگری که به دنبال مرحله اول می آید حمل ذرات جدا شده توسط هرز آب می باشد. در طی مرحله اول، ذرات ریز رس در نتیجه برخورد قطرات باران متراکم شده و با کم شدن خلل و فرج خاک و یا ریزتر شدن آنها قابلیت نفوذ خاک نسبت به آن کمتر شده و این خود سبب می شود که بخش بزرگتری از باران وارده به خاک به صورت هرز آب جاری شود. در مرحله دوم ذرات جدا شده با آب حمل شد و فرسایش سطحی یا شیاری صورت می گیرد. حالات شدید و نهایی مرحله دوم ممکنست منجر به ایجاد آبکندها گردد. 
 

 

  روش های مبارزه با فرسایش آبی :
 
الف) ایجاد پوشش گیاهی یا تقویت پوشش زنده خاک که بیشتر به منظور پیشگیری می گیرد. درصورتی که باید امکاناتی فراهم کرد تا سطح های فرسایش یافته ترمیم گردد.

ب) سکوبندی : این روش در نواحی شیب دار صورت می گیرد و منظور از ایجاد سکو از بین بردن شیب زمین به وسیله پله بعدی است. چون غرض از مبارزه با فرسایش آبی جلوگیری از نشت جریان آب در سطح زمین و نفوذ دادن بیشتر آن در خاک است. دامنه کوهها را که ممکن است شیب ملایم داشته باشد، به صورت پله های پهن یا تخت هایی که همانند سکو باشد در می آورند.

ج) چپر سازی و شمع کوبی و سنگ چینی : این روش بیشتر برای نقاطی از سطح کوه که شیب آن زیاد و جنس زمین طوری است که دائم تخریب می شود و ریزش می کند مناسب می باشد. البته در روش سکوبندی هم گاهی به جای دیواره سنگ چین در پای سکو، از شمع کوبی استفاده می شود با این تفاوت که در آنجا برای جلوگیری از ریزش خاک خاک سکو ولی در اینجا در روش چپر سازی و شمع کوبی که معمولاً امکان ایجاد سکو نیست، وسیله ای برای جلوگیری از ریزش خاک سکو ولی در اینجا در روش چپرسازی و شمع کوبی که معمولاً امکان ایجاد سکونیست، وسیله ای برای جلوگیری از ریزش خاک و سنگ دامنه های پرشیب کوه است. چپر و شمع ها را بیشتر سرشاخه های درختی تشکیل می دهد.

د)احداث سدهای خشکه چین : در نواحی که سنگ زیاد است معمولاً برای جلوگیری از فرسایش زمین و همچنین مرمت سطح های فرسایش یافته در دامنه کوه ها از سنگ های آن محل سدهای کوچکی در نقاط فرسایش یافته به ویژه در داخل آبراهه ها می سازند که به سد خشکه چین معروف است. این سدها مانع از جریان شدید آب می شود و با ایستادن آب در پشت آن به نفوذ دادن آب در زمین کمک می کند که در نتیجه مانع از فرسایش خاک هم می شود. 5)ا یجاد بانکت : منظور احداث جویها یا حفره های در روی خطوط میزان در سطح دامنه های کوه یا نقاط پرشیب است. عمل بانکت ها جمع کردن آبهای برف و باران و کاهش سرعت آن و همچنین نفوذ دادن آنها به زمین است. 
 

 

  عوامل مؤثر بر فرسایش آبی :
 
1) آب و هوا

2) پستی و بلندی : درجه شیب و طول شیب از عوامل مؤثر بر فرسایش است

3) پوشش گیاهی : وجود پوشش گیاهی به خصوص گیاهان علفی با ریشه افشان سبب فرسایش کمتر خاک می گردد.
علت این موضوع به دلایل زیر است :
A) جلوگیری از ضربات قطرات باران
B) گرفتن قسمتی از آب باران روی شاخ و برگ و ممانعت از رسیدن به خاک
C) کم کردن سرعت آب در روی شیب
D) اثر ریشه در گرانول کردن خاک و ازدیاد قابلیت نفوذ آن
E) خشک کردن خاک در نتیجه تبخیر و تعرق آب و ازدیاد نفوذ پذیری

4) خصوصیات خاک مثل نفوذپذیری و مقاومت خاکدانه 
 

 

  فرسایش بادی :
 
باد نیز قدرت فرسایندگی و حمل کنندگی فوق العاده دارد و لذا می تواند عامل مهم فرسایش به خصوص در مناطق خشک باشد. مضرات فرسایش بادی :
1) از بین رفتن خاک سطحی یا همان مضراتی که در مورد فرسایش آبی گفته شد
2) کم کردن میزان نقش فتوسنتز (کربن گیری) در نتیجه پوشیده شدن برگ ها یا خاک
3) پوشانیدن جاده ها، آبادی ها، چاه ها و قنات ها توسط شن روان
4) زیاد کردن میزان گرد و خاک هوا که سبب بروز بیماری های تنفسی و چشمی می گردد.
5) اثر روی وسایل صنعتی : گرد و خاک هوای باعث استهلاک سریعتر ماشین آلات، کارخانه ها، اتومبیل ها و غیره می شود.
6) ازدیاد مصرف مواد پاک کننده که برای تمیز کردن بدن و پوشاک به کار می رود.
قسمتی از ذرات خاک که با باد حمل می شوند در نزدیکی سطح زمین دارای حرکتی جهشی بوده و بدین معنی که تا ارتفاع کمی (مثلاً 30 سانتی متر)از سطح زمین بلند شده و دوباره زمین می خورد و مجدداً بلند شده و بدین ترتیب به حرکت خود ادامه می دهند.
قسمتی دیگر از ذرات خاک به صورت خزیدن در نزدیک سطح خاک بوده و همراه با باد و یا به علت حرکات جهشی ذرات دیگر به حرکت خود ادامه می دهند. 
 

 

  عوامل مؤثر در فرسایش بادی :
 
الف) باد : سرعت باد و نحوه تلاطمی که در هوا ایجاد می کند مسلماً در مقدار فرسایش بادی مؤثر است.

ب) عوامل خاکی : نظیر رطوبت خاک و ساختمان آن در مقدار فرسایش باد مؤثر است ، هر چه رطوبت خاک بیشتر باشد فرسایش کمتر است. خاکدانه ها هر چه بزرگتر باشند سنگین تر شده و فرسایش پذیری آنها کمتر می شود.

ج) نوع سطح : ناهموار بودن سطح باعث مقاومت در برابر فرسایش بادی می شود. زیرا سرعت باد را کم می کند. البته شرط این موضوع این است که کلوخه ها و خاکدانه ها خود در برابر باد از پایداری کافی برخوردار باشد. وجود گیاهان نیز بر روی سطح خاک نیز سبب کمتر شدن فرسایش بادی می گردد زیرا پوشش گیاهی از طرفی باعث ناهمواری سطح خاک و از طرف دیگر رشته های آن ذرات خاک را در محل تثبیت می کند. 
 

 

  کنترل فرسایش بادی
 
1) ایجاد پوشش گیاهی
2) ایجاد بادشکن : بادشکن معمولاض به ردیف های گیاهان و به خصوص درختانی که عمود بر جهت باد کاشته می شوند. اثر این درختان بستگی به نوع درخت، تراکم و ارتفاع آنها دارد. اثر بادشکن تقریباً ده برابر ارتفاع درختان آنها می شود. مثلاً اگر ارتفاع درختان بادشکنی 5 متر باشد. ردیف های بادشکن را باید به فاصله حدود 50 متر از یکدیگر احداث نمود. درختان گز یکی از گیاهان مناسب برای ایجاد باد شکن در نواحی جنوبی ایران می باشند. کشت نواری برخی گیاهان مشروط به آنکه نوارها عمود بر جهت باد باشد نیز می تواند به عنوان بادشکن عمل کند. حتی دیواره های موقتی حصیری یا ساخته شده از بوته و خار و خاشاک نیز می تواند به عنوان باد شکن موقت به کار رود.

ج) عملیات تهیه بستر :
انجام عملیات تهیه بستر به نحوی که کلوخه های نسبتاً بزرگی بر سطح خاک باقی بماند نیز با ناهموار کردن سطح خاک در کاهش باد مؤثر واقع شده و کلوخه های بزرگ نیز در برابر جابه جایی توسط باد مقاوم می باشند.

د) استفاده از مواد مصنوعی و مالچ های نفتی :
این مواد به صورت پوشش نازکی روی سطح خاک پاشیده می شوند پس از خشک شدن خاک را در جای خود تثبیت نموده از حرکت آن با باد جلوگیری می کند. از این موقعیت می توان استفاده نموده و در خاک های تثبیت شده اقدام به کشت بذر و نهال نمود به طوری که قبل از اتمام دوره عمر مفید این مواد، گیاهان در خاک مستقر شده و از آن به بعد خود نقش تثبیت خاک را انجام می دهند. 
 

 

  تعریف بادشکن و انواع آن :
 
برای کاهش سرعت و شدت باد و خسارات ناشی از آن، دیواره های مخصوصی از درختان را به دریف می کارند که بادشکن (wind Break) نامیده می شود. بادشکن را نسبت به شرایط و امکانات از موجود زنده (گیاه) یا از مواد غیرزنده درست می کنند. بادشکن زنده از یک یا چند ردیف درخت تشکیل شده است که به طور عمود به جهت باد کاشته می شوند. در نقاطی که شرایط محیط اجازه رشد به گیاهان را نمی دهد و یا زمین های مورد حمله باد و هجوم از شن مساحت زیادی نداشته باشد یا احتیاج به موانع بلند نباشد از موانع غیرزنده مانند حصیر، نی، سرشاخه درخت، بشکه، تخته های بلند و غیره به عنوان باد شکن و برای جلوگیری از حرکت شن و همچنین فراهم شدن امکانات جهت سبز شدن بذر و رشد گیاه استفاده می شود. 
 

 

  طرز احداث بادشکن ها :
 
معمولاً بادشکن ها را به دو صورت احداث می کنند. ساده و کمربندی . نوع ساده آن را در نقاطی به وجود می آورند که باد همواره از یک سمت بوزد. اما اگر جهت باد مختلف باشد، دور تا دور محل مورد حفاظت را از این دیوارها یا ردیف های درختی ایجاد می کنند که در این صورت به آن بادشکن کمربندی یا کمربند سبز یا پرده محافظ گفته می شود.  

Alonefarmer.ir   / Alonefarmer.mihanblog.com 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد